MAKALA: FIFA INAJUA UOZO WA VIONGOZI WA SOKA AFRIKA, LAKINI INA HOFU!

Na Saleh Ally

Shirikisho la Soka la Kimataifa (Fifa), linajua fedha nyingi linazotoa kwa wanachama wake barani Afrika zimekuwa zikitumiwa sivyo.

Fifa hutoa zaidi ya Sh bilioni 15 kwa mwaka kwa ajili ya kusaidia vyama mbalimbali vya soka ambavyo ni wanachama wake.

Lengo la fedha hizo ni maendeleo ya mchezo wa soka na hasa kuanzia kwa vijana, lakini Fifa inaona wazi kuwa hairidhishwi na matumizi ya fedha inazotoa, badala yake inataka kasi zaidi ya maendeleo.

Lakini inaonekana Fifa inashindwa kuwa wazi kwa kuwa kiasi fulani, vyama vya soka katika nchi mbalimbali vinabaki kuwa ‘hitaji’ muhimu sana kwa Fifa, hivyo lazima ivinyenyekee.

Uongozi wa shirikisho hilo chini ya Rais Sepp Blatter unajua bado kuna tatizo kubwa la matumizi ya fedha kutoka katika kila nchi ambayo inapata msaada wa shirikisho hilo.

Fifa inavihitaji vyama hivyo hasa kwa ajili ya kuwa na uhakika wa kura wakati wa uchaguzi mkuu. Ingawa fedha zinatolewa kwa kufuata utaratibu kamili, lakini inaonekana hakuna nguvu kubwa ya udhibiti na kutaka kujua matumizi yanakwenda vipi.

Ingawa vyama hivyo vinabaki kuwa taasisi ya umma kama ilivyo hapa nyumbani kwa TFF, bado viongozi wake wamekuwa wakifanya matumizi ya fedha hizo bila ya kujali kuhojiwa na Fifa kwa kuwa inawahitaji, basi imewawekea uzio kwamba wana haki ya kujitawala.

Utaona hapa kila upande unakuwa unauhitaji mwingine na kwa kuwa wanaotoa fedha ndiyo wanawalinda waliopewa, mara nyingi serikali nyingi za nchi za Afrika zimekuwa zikishindwa kuingilia na kutaka kuhoji matumizi ili kujua kama kila kitu kinakwenda sahihi.

Mkuu wa Kitengo cha Kupambana na Ubaguzi wa Rangi Ndani ya Fifa, Jeffrey Web, anasema kama wanavyopambana na ubaguzi, wanafanya kila kitu kuona fedha wanazotoa zinaleta mabadiliko katika soka Afrika.

“Inawezekana ni mfumo wa Fifa wa maendeleo na utendaji kazi ndiyo ulivyo. Kwamba tunataka watu wawe huru na kufanya mambo yao kwa nafasi,” anasema katika mahojiano na Championi jijini Zurich.

“Tunachofanya ni kufuata utaratibu na kamwe hakuna anayemhofia mwingine, ndiyo maana utaona kuna wakati kuna vyama au mashirikisho katika nchi kadhaa, yamekuwa yakifungiwa. Lakini hata sisi tunaona kuna tatizo kweli.

“Matumizi ya fedha hayaendani na maendeleo yanayopatikana katika vyama hivyo, nafikiri hapa si ufujaji pekee, lakini hata ile hali ya watu wanataka nini na wamelenga kitu kipi.

“Mfano, angalia wachezaji wengi wa Afrika wanakimbilia kuja kucheza katika timu za Ulaya. Wanapokuwa huku (Ulaya) wanaweza kufanya vizuri zaidi kwa kuna kila kitu kama vifaa ukiwemo uwanja, vinapatikana.

“Kufanya kwao vizuri ni kwa kuwa wanafundishwa na makocha bora, vifaa vya uhakika lakini wanacheza katika viwanja vizuri vyenye hadhi. Vitu vyote hivi kwa Afrika ni tatizo kubwa, ndiyo maana tumesimamia katika vijana na viwanja.

“Tunajua sababu ya Ulaya kuwa na ubora wa juu. Hivyo Afrika wanapaswa kujua viwanja na vifaa bora ni vitu vya muhimu kuliko kuamini kila mwanasoka akitaka kufanikiwa lazima aende Ulaya. Bado Afrika ina nguvu ya kujitengeneza na ikiwezekana siku moja wachezaji kutoka Ulaya wakacheze katika bara hilo.

“Hii inawezekana na huenda kama Afrika itafikia nusu ya Ulaya kwa maana ya maendeleo ya vifaa na ubora wa vifaa na walimu. Basi soka litakua haraka zaidi kutokana na ushindani utakaokuwepo,” anasema.

Maelezo mazuri ya kiongozi huyo yanaonyesha kiasi gani namna Fifa inavyotambua uwezo wa Afrika ambayo inaonekana iko chini zaidi licha ya kuwa na vipaji lukuki vinavyotikisa sehemu mbalimbali duniani kote.

Maana yake Fifa wanaamini kama Afrika ingejiboresha zaidi kwa upande wa vifaa na kuwasomesha walimu wake, basi soka lake lingekuwa juu na kutoa upinzani mkubwa kwa Bara la Ulaya na kwingineko.

Huenda fedha ni tatizo, lakini Fifa inaona Afrika ina uwezo wa kuwa na viwanja vizuri kwa kiwango cha kucheza na mazoezi na suala la uwanja mkubwa wa kuingia watu wengi lifuatie baadaye.

Upungufu unaonekana, ingawa Fifa wanakataa kama hawawahofii viongozi walio madarakani katika vyama mbalimbali hata kama watafuja fedha ambazo wanapata kwa ajili ya maendeleo ya soka.

Lakini hali halisi inaonyesha ni hivyo kwa kuwa wanategemea katika suala la kura wakati wa uchaguzi, hivyo nao wanaweza wakawa wanalenga maendeleo au mabadiliko Afrika lakini wanachotaka zaidi ni kura zao na si maendeleo hasa.

Mradi wa Goal wa Fifa ni moja ya ile iliyopambana kuhakikisha kunakuwa na viwanja bora, huu ni kati ya miradi michache ya Fifa iliyopata mafanikio na inaonekana imefikia hapo kwa kuwa fedha haipitii katika vyama vya viongozi na badala yake ujenzi unasimamiwa na wao Fifa na kweli mafanikio yameonekana.

Kama Fifa wangekuwa hawana hofu ya kukosa kura, huenda maendeleo yangekuwa juu zaidi hadi sasa, lakini hofu ya kumuudhi mpigakura, inaiangamiza Afrika na kuwafaidisha wachache sana.

SOURCE: METODO