CHONDE CHONDE MANARA NA DISMAS TEN NA MAMBO YENU YA MITULINGA NA HESHIMA KWA KINAMAMA

NA SALEH ALLY

SUALA la utani kwa watani Yanga na Simba wala si geni, hawa wana haki ya kutaniana katika mambo mbalimbali hata nje ya mpira.

Kwa wale wafuatiliaji wa klabu za Yanga na Simba mnajua, kwamba hata katika misiba, mfano Simba wamefiwa, Yanga ndiyo wanasimamia msiba wote na Simba wanapumzika kama wafiwa. Lakini wakati wa shughuli yote ya msiba, Yanga wanafanya huku wakiporomosha mengi kuhusiana na utani.

Utani wa namna hiyo upo hata katika makabila mbalimbali ya Kitanzania. Kama haujui unaweza kukwazika kuona mtu akifanya mambo ya utani wakati watu wamefiwa.

Yanga na Simba ni ndugu, ni watu waliokuwa pamoja katika maisha ya kawaida na wameishi mtaa au nyumba moja, mkoa au wilaya moja, kitongoji kimoja na kadhalika.

Shida, kizazi cha sasa kinaonekana kimekuwa hakijifunzi hata kidogo kuhusiana na haya yanayoendelea kwamba yalipita wapi kabla ya kufikia hapa yalipo. Niseme wengi wamedandia na hawakutaka kujifunza hata kidogo na hili limekuwa jambo baya sana.

Ndiyo maana unaona, siku hizi mwenye matusi mengi anaweza kuonekana anajua mengi sana kuhusiana na mpira wa Tanzania au Yanga na Simba. Vijana wanaopenda mpira kipindi hiki kwa kuwa hawajajifunza mengi au kusoma, au kukubali kusimuliwa wanakuwa hawajui kabisa, hivyo kila linapoibuka suala, wanalihitimisha kwa matusi, nashangazwa sana na watu wa namna hii.

Chanzo cha kuandika Metodo ya leo ni wasemaji wa Yanga na Simba, yaani Dismas Ten na Haji Manara. Hawa wawili wamekuwa katika mlolongo mrefu wa kujibizana mitandaoni.

Gumzo lao limeshika kasi hasa baada ya Yanga kutengeneza tangazo la kuwahamasisha watu kwenda uwanjani kwa ajili ya kuiunga mkono Yanga ambao ni wawakilishi pekee wa Tanzania katika michuano ya kimataifa kwa sasa wakicheza dhidi ya Dicha ya Ethiopia.

Tangazo hilo lilikuwa na akina dada au kina mama wanne. Manara naye aliamua, ninaamini kutania au kutoa maoni yake akiona waliokuwa kwenye tangazo hilo hawakustahili hata kidogo.

Manara aliamua kutumia neno “Mitulinga”, hii ilionekana kumkera Dismas Ten, sijajua kwa kuwa aliandaa tangazo, au walivyoitwa waliokuwa katika tangazo. Naye akamkumbusha Manara kwamba watu hao waliwahi kumchangia akiwa mgonjwa akikaribia kwenda kutibiwa India. Baada ya hapo, Manara naye akajibu akieleza fedha alizotumia India na walizochangia watu wa Yanga akikumbushia Jerry Muro ndiye alihusika zaidi na si Dismas Ten.

Basi yamekuwa ni malumbano ambayo kweli katika mpira wa Tanzania hayana hata chembe ya tisa. Ni maneno ya kitoto sana ambayo yanapaswa kupuuzwa kabisa na huenda kama ilikuwa utani, nafikiri wasemaji hao hawakupaswa kufika mbali zaidi.

Wakumbuke wao wanaziwakilisha klabu kubwa za Yanga na Simba na wanapaswa kujipambanua kuwa tofauti. Yanga na Simba ni kubwa sana. Kuziwakilisha unalazimika kujitambua na kuacha mambo mengi sana. Lakini mwisho niwakumbushe wanachobishana kinawahusu dada na mama zetu.

Katika Kamusi ya Visawe, neno “mtulinga” ni mfupa wa bega, mitaani mtulinga ni mtu mnene. Si lugha rasmi, kuendeleza hilo neno ni kuwadhalilisha wale wenye maumbo ya namna hiyo.

Ninaamini utani ni sahihi, lakini kuna haja ya kuangalia wakati mwingine mnataniaje na utani unahusu nini. Wako wamehoji Simba wameitwa wa matopeni na kadhalika. Lakini si jambo linalohusisha watu wa aina fulani. Sasa si sahihi kuendelea kuwadhalilisha wengine kwa kufurahisha wengine.

Ziko njia sahihi za utani na njia za kupita na itakuwa vizuri Manara na Dismas Ten kuhusika kuwa watetezi wa heshima za mashabiki wa klabu hizi mbili. Badala ya wao, kuwa ndiyo wanaoongoza kwa maneno makali yanayowagusa wengine.

Tuwaheshimu dada na mama zetu hata kama tunaamini utani ni jambo la kawaida kwa Yanga na Simba. Maana tayari wako wa Yanga nao wameanza kusambaza picha za watu wanene wa Simba. Hii si sahihi na mtavuka mipaka ya haki za uanadamu. Acheni.